20ste eeuw: mondelinge enquêtes

 

• 1925-1976: Reeks Nederlandse Dialectatlassen (RND) (o.l.v. E. Blancquaert en W. Pée, UGent).
  
  Voor deze grootschalige enquête werden 141 zinnetjes opgevraagd in 1.956 plaatsen in het Nederlandse en Friese taalgebied. Alle zinnetjes werden mondeling opgevraagd en fonetisch genoteerd door een taalkundige. Hiernaast zie je een voorbeeld van de eerste twintig opgevraagde zinnen in de stad Gent. De zinnetjes in de verschillende atlasdelen werden verknipt en per zin op bladen pakpapier geplakt om een snelle vergelijking van de gegevens mogelijk te maken. De RND diende als basis voor honderden studies. Toch zijn er een aantal beperkingen:
  
  
  • voor structurele analyses zijn er soms leemtes (de vragenlijst is in de pre-fonologische tijd geconcipieerd!)
  • er werden heel veel onnatuurlijke zinnen opgevraagd
  • de fonetische betrouwbaarheid is niet optimaal (er zijn grote verschillen per atlasdeel)
  • er was weinig aandacht voor lokale variatie.

 

• 1960 - ?: Verzamelingen bandopnemingen van spontane taal in Amsterdam (Meertens Instituut) en Gent (UGent).
  
  De verzameling bestaat voor Nederlandstalig België uit meer dan 800 opnames van 'losse gesprekken' met goede dialectsprekers. Elke opname duurt ongeveer drie kwartier. De verzameling is gedeeltelijk getranscribeerd en gedigitaliseerd (= geluidsbestanden op CD-ROM).

 

• 1979 -1994: Goeman-Taeldeman-Van Reenenproject (GTRP) (Amsterdam/Gent).
  
  Met deze enquête werd onderzoek gedaan naar fonologische en morfologische systemen in Nederland (400 plaatsen) en Nederlandstalig België (220 plaatsen). Het GTRP-project is de 'opvolger' van het RND-project. Het resultaat is een geautomatiseerde databank met ongeveer 1.000.000 woorden en woordgroepen. De opnames werden gemaakt en fonetisch getranscribeerd door taalkundig geschoolde medewerkers. De database met de transcripties vind je hier.
  De Fonologische Atlas van de Nederlandse Dialecten (FAND) is in 2005 afgewerkt. Het tweede en laatste deel van de Morfologische Atlas van de Nederlandse Dialecten (MAND) werd in 2009 gepubliceerd. De database van de MAND kun je hier raadplegen.

 

• 2000-2003: Project Syntactische Atlas van de Nederlandse Dialecten (SAND).
  
  Dit project bestond uit een schriftelijk vooronderzoek (424 testzinnen bij 368 informanten), gevolgd door een mondelinge enquête (160 testzinnen + meetpuntspecifieke zinnen in 102 Belgische, 158 Nederlandse en 7 Franse plaatsen) en telefonische navraag met ongeveer 100 vragen in 252 plaatsen. De publicatie van de SAND (2 delen) werd in 2008 voltooid. De database met de gegevens van dit project vind je hier.